Kliknij, aby ocenić ten post!

Spis treści:

Crema catalana to jeden z najbardziej rozpoznawalnych deserów kuchni hiszpańskiej, wywodzący się z regionu Katalonii. Jego historia sięga średniowiecza, a dokładniej XVIII wieku, kiedy to po raz pierwszy udokumentowano przepis na ten wyjątkowy przysmak. Początkowo deser przygotowywano głównie w klasztorach przez zakonników, którzy eksperymentowali z dostępnymi składnikami. Według legendy, crema catalana powstała przypadkowo, gdy siostry zakonne przygotowywały deser dla biskupa odwiedzającego klasztor w dniu św. Józefa (19 marca).

Tradycyjnie crema catalana serwowana jest właśnie 19 marca podczas święta San José (Dzień Ojca w Hiszpanii), choć obecnie można ją spotkać w menu restauracji przez cały rok. Deser ten stanowi nieodłączny element katalońskiej tożsamości kulinarnej i jest podawany podczas ważnych uroczystości rodzinnych oraz świąt.

W Katalonii mówi się, że prawdziwa crema catalana powinna mieć idealnie chrupiącą warstwę karmelu, która pęka z charakterystycznym dźwiękiem przy uderzeniu łyżeczką.

Charakterystyka i różnice wobec crème brûlée

Crema catalana często bywa mylona z francuskim crème brûlée, jednak między tymi deserami występują istotne różnice:

  1. Składniki i przygotowanie:

    • Crema catalana zawiera mleko (nie śmietankę), żółtka jaj, cukier oraz aromaty: skórkę cytrynową i laskę cynamonu
    • Masa jest zagęszczana mąką kukurydzianą lub skrobią, a nie przygotowywana metodą kąpieli wodnej
    • Charakterystyczny aromat nadaje jej cytrusowa skórka i cynamon, w przeciwieństwie do wanilii w crème brûlée
  2. Temperatura serwowania:

    • Crema catalana podawana jest na zimno, po wcześniejszym schłodzeniu
    • Crème brûlée serwuje się ciepłe lub w temperaturze pokojowej
  3. Technika karmelizacji:

    • W tradycyjnej crema catalana używa się specjalnego rozgrzanego żelazka (salamandra) do karmelizacji cukru
    • Współcześnie stosuje się również palniki gazowe, podobnie jak przy crème brûlée

Charakterystyczną cechą crema catalana jest kontrast między chłodnym, kremowym spodem a gorącą, chrupiącą warstwą skarmelizowanego cukru na wierzchu. Ta dwoistość tekstur i temperatur stanowi o wyjątkowości deseru i sprawia, że jest on tak ceniony przez miłośników słodkości na całym świecie.

W katalońskiej tradycji kulinarnej crema catalana zajmuje szczególne miejsce jako symbol regionalnej dumy i kucharskiej finezji, będąc jednocześnie przykładem, jak proste składniki mogą tworzyć wyrafinowany deser o bogatej historii.

Przepis na domową crema catalana

Składniki i przygotowanie

Składniki na 4 porcje:

  • 500 ml śmietanki 30-36%
  • 6 żółtek
  • 100 g cukru (plus dodatkowy do karmelizacji)
  • 1 laska cynamonu
  • skórka z 1 cytryny
  • skórka z 1 pomarańczy
  • 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego
  • 1 łyżka mąki kukurydzianej lub skrobi ziemniaczanej

Przygotowanie kremu katalońskiego wymaga precyzji i cierpliwości, ale efekt końcowy wynagradza każdą minutę spędzoną w kuchni.

  1. Śmietankę wlej do rondelka, dodaj skórkę cytrusową i cynamon. Podgrzewaj na małym ogniu do momentu pojawienia się pierwszych bąbelków przy brzegu naczynia.
  2. W osobnej misce ubij żółtka z cukrem na jasną, puszystą masę. Dodaj mąkę kukurydzianą i dokładnie wymieszaj.
  3. Zdejmij śmietankę z ognia, wyjmij cynamon i skórki. Powoli wlewaj ciepłą śmietankę do masy jajecznej, cały czas mieszając.
  4. Przelej całość z powrotem do rondelka i podgrzewaj na małym ogniu, nieustannie mieszając drewnianą łyżką. Kluczowy moment – krem powinien zgęstnieć, ale nie może się zagotować!
  5. Gdy krem osiągnie konsystencję gęstego budyniu, zdejmij z ognia i dodaj ekstrakt waniliowy.
  6. Przelej do ceramicznych kokilek lub żaroodpornych miseczek. Pozostaw do całkowitego ostygnięcia, a następnie wstaw do lodówki na minimum 4 godziny.

Karmelizacja i serwowanie

Technika karmelizacji:

  1. Posyp równomiernie wierzch schłodzonego kremu cienką warstwą cukru (najlepiej trzcinowego).
  2. Użyj palnika cukierniczego, trzymając go 2-3 cm nad powierzchnią deseru. Przesuwaj płomień kolistymi ruchami, aż cukier się skarmelizuje.
  3. Jeśli nie masz palnika, możesz użyć rozgrzanego metalowego elementu (np. łyżki) lub funkcji grilla w piekarniku.

Wskazówka eksperta: Idealny krem kataloński powinien mieć aksamitną, gładką konsystencję pod chrupiącą warstwą skarmelizowanego cukru. Kontrast tekstur to jego znak rozpoznawczy!

Warianty i modyfikacje:

  • Dodaj szczyptę kardamonu lub gwiazdki anyżu do śmietanki podczas podgrzewania
  • Zastąp część cukru miodem lawendowym dla kwiatowego aromatu
  • Wzbogać smak łyżką likieru pomarańczowego Cointreau
  • Udekoruj świeżymi owocami sezonowymi tuż przed podaniem

Najczęstsze błędy:

  • Przegrzanie kremu powodujące ścięcie się jajek – zawsze mieszaj na małym ogniu
  • Zbyt rzadka konsystencja – upewnij się, że używasz odpowiedniej ilości skrobi
  • Nierównomierna karmelizacja – posyp cukrem bardzo cienką warstwą
  • Zbyt wczesna karmelizacja – wykonaj ją bezpośrednio przed podaniem

Gotowy deser najlepiej spożyć w dniu przygotowania, ale można przechowywać go w lodówce do 48 godzin (bez warstwy skarmelizowanego cukru). Karmelizację wykonuj zawsze tuż przed podaniem, aby zachować charakterystyczny chrupiący kontrast.

image_pdfZapisz jako PDF
image_pdfZapisz jako PDF
image_pdfZapisz jako PDF
image_pdfZapisz jako PDF
Zostaw komentarz
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.

image_pdfZapisz jako PDF