Spis treści:
Faworki pieczone różnią się znacząco od tradycyjnych chrustów smażonych w głębokim tłuszczu. Kluczowa różnica tkwi w składzie ciasta, które w wersji pieczonej wymaga większej ilości tłuszczu bezpośrednio w masie. Tradycyjne faworki zawierają minimalną ilość tłuszczu w cieście, ponieważ absorbują go podczas smażenia. Wersja pieczona potrzebuje natomiast około 100-120 g masła lub 80-100 g oleju kokosowego na 300 g mąki, by uzyskać odpowiednią kruchość.
Ciasto na faworki pieczone wymaga również większej ilości żółtek (nawet 4-5 na standardową porcję) w porównaniu do wersji tradycyjnej. Dodatkowo, w wersji pieczonej często stosuje się odrobinę proszku do pieczenia (około 1/2 łyżeczki), który pomaga uzyskać lekkość i puszystość niedostępną w wersji smażonej.
Niezbędne składniki i sprzęt
Tłuszcz w cieście odgrywa kluczową rolę w uzyskaniu chrupkości faworków pieczonych. Masło powinno być schłodzone i pokrojone w kostkę przed dodaniem do mąki, co pozwala na utworzenie charakterystycznych kieszonek powietrza podczas pieczenia. Olej kokosowy, dzięki wysokiej zawartości tłuszczów nasyconych, zapewnia doskonałą kruchość i przyjemny, delikatny posmak.
Dodatek alkoholu jest niezbędny dla uzyskania właściwej tekstury. Spirytus (30-40 ml na 300 g mąki) lub wódka (50-60 ml) powodują, że podczas pieczenia alkohol szybko odparowuje, tworząc mikroskopijne pęcherzyki powietrza, które nadają faworkom charakterystyczną lekkość i chrupkość. Alkohol dodatkowo hamuje rozwój glutenu, co zapobiega gumowatej konsystencji.
Wybór mąki ma ogromne znaczenie – najlepsze rezultaty daje mieszanka mąki pszennej typu 450 lub 500 (80%) z mąką ziemniaczaną (20%), która zapewnia idealną kruchość. Niektórzy cukiernicy dodają również niewielką ilość mąki krupczatki dla uzyskania bardziej wyrazistej tekstury.
Do przygotowania faworków z piekarnika niezbędne są:
- Blachy z powłoką nieprzywierającą lub standardowe blachy wyłożone papierem do pieczenia silikonowym
- Radełko do ciasta z ząbkowanym ostrzem (szerokość 3-4 cm)
- Wałek z regulowaną grubością lub klasyczny drewniany
- Termometr piekarnikowy dla precyzyjnego kontrolowania temperatury
Papier do pieczenia silikonowy sprawdza się lepiej niż pergaminowy, ponieważ zapobiega przywieraniu bez konieczności dodatkowego natłuszczania, co mogłoby zaburzyć proporcje tłuszczu w cieście.
Techniki pieczenia dla uzyskania złocistych i chrupiących faworków
Optymalna temperatura i czas pieczenia
Kluczem do perfekcyjnych faworków z piekarnika jest dwuetapowe pieczenie. Pierwszy etap powinien odbywać się w temperaturze 180°C przez około 8-10 minut, co pozwala ciastu delikatnie wyrosnąć. Następnie należy zwiększyć temperaturę do 200-210°C na kolejne 5-7 minut, co zapewni złocisty kolor i chrupkość. Ta metoda naśladuje efekt smażenia, jednocześnie eliminując nadmiar tłuszczu.
Bezwzględnie konieczne jest wstępne nagrzanie piekarnika przez minimum 15 minut przed włożeniem ciasta. Zimny piekarnik spowoduje, że ciasto będzie powoli oddawać wilgoć, co uniemożliwi uzyskanie pożądanej tekstury. Warto użyć termometru piekarnikowego dla precyzyjnego kontrolowania temperatury.
Metody formowania ciasta dla najlepszych efektów
Idealna grubość rozwałkowanego ciasta na faworki wynosi 2-3 mm. Cieńsze ciasto szybko wyschnie i straci elastyczność, grubsze natomiast nie uzyska charakterystycznej lekkości i może pozostać surowe w środku. Warto użyć drewnianego wałka z pierścieniami dystansowymi, które zapewnią równomierną grubość.
Technika nacinania i skręcania faworków ma kluczowe znaczenie dla ich tekstury. Najlepsze rezultaty daje:
- Nacięcie prostokątów o wymiarach około 5×10 cm
- Wykonanie 2-3 cm nacięcia pośrodku każdego prostokąta
- Przewleczenie jednego końca przez nacięcie, tworząc charakterystyczny węzeł
- Delikatne rozciągnięcie ciasta podczas formowania dla uzyskania cieńszych fragmentów, które staną się bardziej chrupiące
Wykończenie faworków po upieczeniu
Posypywanie cukrem pudrem najlepiej wykonać dwuetapowo. Pierwszą warstwę należy nałożyć bezpośrednio po wyjęciu z piekarnika, gdy faworki są jeszcze ciepłe – cukier lekko się wtopi, tworząc delikatną glazurę. Drugą warstwę nakładamy po całkowitym ostygnięciu, co zapewni estetyczny, śnieżnobiały wygląd.
Alternatywne posypki mogą znacząco wzbogacić smak tradycyjnych faworków:
- Cukier puder zmieszany z cynamonem (proporcja 5:1)
- Cukier waniliowy z dodatkiem startej skórki pomarańczowej
- Kakao wymieszane z cukrem pudrem dla czekoladowej nuty
- Drobno zmielone orzechy wymieszane z cukrem pudrem
Przechowywanie upieczonych faworków
Aby zachować chrupkość faworków przez dłuższy czas, należy je przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku ceramicznym lub szklanym z dodatkiem saszetki pochłaniającej wilgoć. Metalowe puszki mogą powodować skraplanie się pary wodnej i mięknięcie wypieku.
Faworki najlepiej spożyć w ciągu 3-4 dni od upieczenia. Jeśli zmiękną, można je odświeżyć, wkładając do piekarnika rozgrzanego do 150°C na 3-5 minut, a następnie pozostawiając do ostygnięcia przed ponownym posypaniem cukrem pudrem.