Spis treści:
Kotleciki szu szu to wyjątkowa pozycja w polskiej kuchni, której początki sięgają lat 60. XX wieku. Wywodzą się z tradycji kuchni kresowej, gdzie gospodynie domowe eksperymentowały z różnymi formami kotletów, szukając sposobów na urozmaicenie codziennego menu. Nazwa „szu szu” pochodzi prawdopodobnie od charakterystycznego dźwięku, jaki wydają podczas smażenia na rozgrzanym tłuszczu. W przeciwieństwie do klasycznych kotletów mielonych, kotleciki szu szu wyróżniały się delikatniejszą strukturą i bardziej kremową konsystencją.
Początkowo były przygotowywane głównie w regionach wschodnich Polski, jednak z czasem zyskały popularność w całym kraju. W latach 70. i 80. przepis na kotleciki szu szu można było znaleźć w wielu domowych zeszytach z przepisami, a także w popularnych książkach kucharskich. Współcześnie stanowią one ciekawy przykład ewolucji polskiej kuchni domowej, łączącej tradycyjne techniki z nowoczesnymi wpływami.
„Kotleciki szu szu to kwintesencja polskiej kuchni domowej – proste składniki przekształcone w wyjątkowe danie dzięki szczególnej technice przygotowania” – fragment z książki „Zapomniane smaki polskiej kuchni” (2023)
Regionalne odmiany i okazje kulinarne
W zależności od regionu Polski, kotleciki szu szu przybierają różne formy i warianty. W Wielkopolsce popularna jest wersja z dodatkiem tartego jabłka i majeranku, nadających kotlecikom charakterystyczny aromat. Na Podlasiu z kolei dodaje się do nich grzyby leśne, najczęściej podgrzybki lub borowiki. Wersja śląska wyróżnia się dodatkiem kminku i większą ilością czosnku.
Kotleciki szu szu tradycyjnie przygotowuje się na:
- Niedzielne obiady rodzinne – jako lżejsza alternatywa dla klasycznych kotletów schabowych
- Przyjęcia imieninowe – często serwowane w formie mniejszych porcji jako przekąska
- Święta Wielkanocne – w niektórych regionach stanowią element świątecznego menu
- Lokalne festyny kulinarne – szczególnie na wschodzie Polski, gdzie organizowane są konkursy na najlepsze kotleciki szu szu
W Multi Cook specjalizujemy się w produkcji wysokiej jakości kotletów, które zachowują autentyczny smak tradycyjnych przepisów. Nasze wyroby powstają z wyselekcjonowanych składników, bez dodatku sztucznych konserwantów, dzięki czemu klienci mogą cieszyć się prawdziwym, domowym smakiem bez konieczności długiego przygotowywania.
Współcześnie kotleciki szu szu przeżywają swój renesans w polskiej gastronomii. Szefowie kuchni w restauracjach specjalizujących się w nowoczesnej kuchni polskiej często sięgają po ten przepis, nadając mu współczesny twist poprzez dodanie nietypowych składników czy nowoczesne techniki przygotowania.
Szczegółowy przepis na kotleciki szu szu
Składniki i przygotowanie masy mięsnej
Składniki podstawowe:
- 500 g mielonego mięsa (najlepiej wieprzowo-wołowego w proporcji 70/30)
- 2 średnie cebule
- 2 ząbki czosnku
- 1 jajko
- 3 łyżki bułki tartej
- 2 łyżki mleka
- 1 łyżeczka soli
- 1/2 łyżeczki pieprzu czarnego
- 1/2 łyżeczki słodkiej papryki
Składniki opcjonalne:
- 1 łyżka posiekanej natki pietruszki
- 1 łyżeczka majeranku
- 1/2 łyżeczki kminu rzymskiego
- 1 łyżka startego parmezanu
Przygotowanie masy mięsnej:
Cebulę pokrój w drobną kostkę i zeszklij na patelni z odrobiną oleju. Pod koniec smażenia dodaj przeciśnięty przez praskę czosnek i smaż jeszcze 30 sekund. Podsmażenie cebuli przed dodaniem do mięsa nadaje kotlecikom szu szu charakterystyczny, głęboki smak i eliminuje surowy posmak.
W dużej misce połącz mięso mielone z ostudzoną cebulą i czosnkiem. Dodaj jajko, przyprawy oraz bułkę tartą namoczoną wcześniej w mleku. Kluczowym elementem dla uzyskania idealnej konsystencji jest dokładne wyrobienie masy – należy to robić przez około 5-7 minut, aż masa stanie się jednolita i lekko kleista.
Formowanie, smażenie i podawanie
Techniki formowania i panierowania:
Zwilżonymi dłońmi formuj małe, spłaszczone kotleciki o średnicy około 5-6 cm i grubości 1,5 cm. Dla uzyskania idealnego kształtu możesz użyć metalowej obręczy cukierniczej.
Tradycyjna panierka do kotlecików szu szu składa się z trzech warstw: mąki, roztrzepanego jajka i bułki tartej. Dla uzyskania ekstra chrupkości dodaj do bułki tartej 2 łyżki sezamu lub płatków kukurydzianych.
Metody smażenia:
Rozgrzej patelnię z 3-4 łyżkami oleju roślinnego do temperatury około 170°C. Idealną temperaturę oleju poznasz, wrzucając do niego kawałek bułki tartej – powinna się delikatnie smażyć, ale nie przypalać.
Smaż kotleciki po 3-4 minuty z każdej strony, aż uzyskają złocistobrązowy kolor. Nie przepełniaj patelni – zbyt wiele kotlecików naraz obniży temperaturę oleju, przez co staną się tłuste zamiast chrupiące.
Podawanie i przechowywanie:
Kotleciki szu szu najlepiej smakują podane z:
- Sosem czosnkowym na bazie jogurtu
- Sosem pieczarkowym
- Świeżą sałatką z pomidorów i ogórków
- Puree ziemniaczanym z dodatkiem masła
Przygotowane kotleciki możesz przechowywać w lodówce do 3 dni. Przed podaniem odgrzej je w piekarniku rozgrzanym do 180°C przez 8-10 minut – zachowają wtedy chrupkość. Możesz również zamrozić surowe, uformowane kotleciki (przed panierką), układając je na blasze w pojedynczej warstwie, a po zamrożeniu przenieść do woreczka – zachowają świeżość do 3 miesięcy.